2023 yil Obuda universiteti hayotiga katta o’zgarishlar olib keldi, u yerda universitetimiz yana yangi bosqichga ko’tarildi va investor universitetga aylanish yo’lida o’z faoliyatini boshladi.
Qadrli hamkasblar!
Hurmatli talabalar!
Hurmatli universitet rezidentlari!
«Yana bir yil o’tdi / Yangisining tongi otildi / Butun dunyo vakillari umidga to’la» Elek Benedekning fikrlari bizni yangi yilni yangi turtki bilan boshlashga undaydi, chunki har bir yil boshida umid va yangilanish biz bilan birga bo’ladi.
O’tgan bir yil davomida biz Obuda universitetining kelajagini qat’iyat va fidoyilik bilan shakllantirishda davom etdik va men shuni mamnuniyat bilan aytishim mumkinki, bizning sa’y-harakatlarimiz ajoyib natijalar berdi.
Besh yil oldin men Obuda universiteti oldiga XXI asr sanoati muammolariga mos ravishda yangi va barqaror rivojlanish yoʻlini boshlash va Vengriya, Karpat havzasi, Markaziy va Sharqiy Yevropada yetakchi universitetga aylanish maqsadini qoʻydimki, bu sa’iy harakat Sharqiy Yevropa mintaqasi ilmiy tadqiqotlar va sanoat rivojlanishini nazarda tutdi.
Biz uzoqdan boshladik, lekin bugun men universitetimiz xalqaro maydonga chiqqanini faxr bilan e’lon qilaman. Times Higher Education (THE) ma’lumotlariga ko’ra, biz muhandislik va hisoblash bo’yicha mamlakatimizdagi eng yaxshi institutlardan biri sifatida tan olindik. O‘tgan davr mobaynida biz xalqaro reytinglarda mingdan ortiq pog‘onaga ko‘tarildik va bugungi kunda dunyodagi 30 mingga yaqin universitetning eng yaxshi OTMlar egallagan 4 foizidan joy oldik.
Albert Eynshteyn shunday dedi: «Universitetlar kelajakni shakllantiradigan yangi g’oyalar va bilimlar manbalaridir». Universitetimizda biz kelajakni shakllantiramiz. Muassasamiz nafaqat Vengriyada, balki butun mintaqada muhandislik sohasidagi eng muhim oliy ta’lim muassasalaridan biriga aylangani talabalarning arizalari soni ortib borayotganidan dalolatdir. Bu yil deyarli barcha milliy texnik oliy taʼlim muassasalari bakalavriat darajasi va talablarini biroz tushgan bo’lsada, biz sifat standartlarini saqlab qoldik va abituriyentlarimiz bizni birinchi oʻrindagi OTMlar bo’lganimiz uchun arizalar sonining qariyb 30 foizga oshgani bilan hushnud qildilar. Ular, albatta, sanoat ehtiyojlariga tezda javob beradigan amaliyotga-yo’naltirilgan ta’limni rivojlantirishdagi yetakchiligimizni yuqori baholaydilar. Bu yil biz bir nechta yangi kurslarni ishga tushirdik: Jon von Neyman kompyuter fanlari bo’limidan shifoxona va tibbiyot muhandisligi bo’yicha mamlakatdagi birinchi magistrlik darajasi. Alba Regia texnika fakultetida biz Iqtisodiyot va menejment bo’yicha muxandislik bakalavr darajasini, Biznesni rivojlantirish bo’yicha magistrlik bosqichini va sport iqtisodiyoti bo’yicha magistr bosqichini, Ibla Miklós qurilish fakultetida biz infratuzilmaviy qurilish muhandisligi bo’yicha magistrlik ta’lim dasturini yo’lga qo’ydik, Banki Donat Mashinasozlik va xavfsizlik fakultetida biz kiberxavfsizlik muhandisligi kursini boshladik. Bundan tashqari, transchegaraviy kadrlar tayyorlashni rivojlantirish doirasida biz Oradea shahridagi Partium Christian universiteti bilan birgalikda venger tilida biznes informatika kursini ochmoqdamiz.
Universitetning ilmiy maqomi uning professor-o‘qituvchilari sonida ham namoyon bo‘ladi. Prezident Katalin Novak Obuda universitetiga o‘n nafar professorni tayinlaganidan so‘ng, Vengriyaning yetakchi texnik oliy ta’lim muassasasida hozirda 56 nafar professor-o‘qituvchilar dars bermoqda va ilmiy izlanishlar olib bormoqda. Bu men rektorlik faoliyatini boshlaganimdan beri ikki baravar ko‘payganini bildiradi.
Bizning tadqiqotchilarimiz ham zo’r: Vengriyadagi eng yaxshi nashrlar reytingida Obuda universiteti ham so’nggi yillarda reytingning eng yuqori pog’onasiga ko’tarildi. Besh yil oldin atigi uch nafar bo’lgan bo’lsa, bu yil sakkizta tadqiqotchilarimiz Stenford universitetining dunyodagi eng ko’p iqtibos keltirgan tadqiqotchilarning 2 foizidan iborat ma’lumotlar bazasiga kiritildi. Bundan tashqari, bir necha yil ichida biz D1-Q1-Q2 deb baholangan nashrlar sonini uch baravar oshirdik, ya’ni ilm-fanni takomillashtirishga qaratilgan g’oyalar va moliyaviy sarmoya yaxshi sarmoya ekanligini isbotladi.
Nafaqat mashhurligimiz, balki e’tirofimiz ham oshdi. Bu “Professor of Excellence” dasturiga ikkinchi harakat bo‘lib, o‘tgan talabnomalar soni yana ko‘p bo‘lganini ko’rsatdi. Joriy yilda ikkita xalqaro miqyosda taniqli, yuqori malakali tadqiqotchi va mashhur professor-o‘qituvchilar tadqiqot ishlab chiqish dasturimizga qo‘shilishdi: Shveytsariyaning Jeneva universiteti professori Habib Zaydiy va Avstraliyaning Adelaida universiteti professori Peng Shi.
Xalqaro talabalar ham universitetimiz hamjamiyatining muhim a’zolaridir. Xorijiy talabalar soni ortdi: hozirda universitetimizda 74 davlatdan 800 ga yaqin talaba tahsil olmoqda. Xalqarolashtirish bizning ustuvor vazifalarimizdan biri bo’lib qolmoqda va so’nggi yillarda institutsional va individual darajada faollashmoqda. Shuningdek, biz talabalarimizni xorijda tajriba orttirishga undaymiz: biz 100% kreditlarni tan olishni va chet elda mobillik dasturida ishtirok etayotgan Obuda universitetining barcha talabalariga oyiga qo’shimcha 100 evro taklif qilamiz.
Xalqaro maydonda qolishni davom ettirib, yaqinda Markaziy Osiyo, Markaziy va Sharqiy Afrika, Vyetnam, Meksika, Shimoliy Afrika universitetlari bilan strategik shartnomalar imzoladik, shuningdek, qo‘shni Xorvatiya va Slovakiya universitetlari bilan hamkorlik sur’atlarini faollashtirdik. Tashqaridan ham, hozir biz xalqaro miqyosda o‘zimizni boshqacha ko‘rsatayotganimiz, mintaqaviy va xalqaro miqyosdagi shon-shuhratimiz tobora ortib borayotgani yaqqol ko‘rinib turibdi.
Qadrli hamkasblar!
Obuda universitetida biz endi mustaqil ta’lim bilan shug‘ullanmaymiz. Bilimlardan foydalanish muhim jihatga aylandi. Ilmiy ishlab chiqarish, sanoat, hukumat, fuqarolik jamiyati va o’z universitetimizning yaqin hamjamiyati o’rtasidagi hamkorlikni ta’kidlaydigan beshlikning aylanma tamoyillari haqiqatga aylanmoqda.
Mavjud uchta doktoranturadan tashqari, yangi tashkil etilgan Innovatsion menejment doktoranturasi ham universitetimizning so’nggi paytlardagi olib borayotgan yondashuvdagi o’zgarishlari belgisidir. Bizning ochilgan to’rtinchi doktorantura maktabimiz menejment va tashkilot bo’yicha PhD va gabilitatsiya darajalarini taklif qiladi. OU yangi fanlararo kurslar va ixtisosliklarni ishlab chiqish orqali mamlakat raqobatbardoshligini mustahkamlashga hissa qo’shadi, bu Vengriyada yagona va Yevropada kamdan-kam uchraydigan yangi doktorantura maktabimizning ishga tushirilishi bilan katta yordam beradi.
«Mehnatsiz iste’dod qadrsizdir». Dunyoning eng mashhur va muvaffaqiyatli futbolchilaridan biri Krishtianu Ronalduning fikrlari bilan o’rtoqlashaman. Albatta, iqtidorli talabalarimiz soni yildan-yilga ortib bormoqda, lekin ular ham muvaffaqiyatga erishishlari uchun ko‘p mehnat qilishlari kerak bo’ladi. Yaxshiyamki, o‘quvchilarimizning iqtidori ko‘pincha mashaqqatli mehnat bilan amalga oshirilishini kuzatamiz. Talabalarimiz soni tobora ko‘payib, doktoranturaga ega bo‘lganlar soni tobora ortib bormoqda. Agar so’nggi besh yilga qarasangiz, biz fakultet a’zolari va fan nomzodlari sonini ikki baravar ko’paytirdik.
O’tgan yildagi asosiy maqsadim erishgan yutuqlarimizga rejalashtirilgan investitsiyalarga turtki berish, ta’lim va tadqiqot sohasidagi maqsadlarimizni mustahkamlash va rivojlantirish bo’ldi. Bizning yangi F oʻquv dasturimiz rejalashtirilganidek 2023-yil sentabr oyida ishga tushirildi va biz qabul qilish tizimining keskinlashishi bilan bogʻliq muammolarni muvaffaqiyatli yengib chiqdik. Biz oʻrta va oliy taʼlimga qoʻyiladigan turli talablarni bosqichma-bosqich birlashtirishga eʼtibor qaratmoqdamiz, bu esa oʻquvchilarning kamayishi va bitiruv koʻrsatkichlarining sezilarli darajada oshishiga olib kelishi kutilmoqda. Maqsadimizga erishish ta’lim sifatini sezilarli darajada oshirishga olib keladi. Innovatsiyalarni universitet darajasida boshlashning o‘zi yetarli emas. Bizning kelajakka bo’lgan qarashimiz joriy o’quv yilidan boshlab Orchid xalq ta’limi maktabi va Blue Merce Pal o’rta maktabi bilan hamkorlik qilish bilan juda uyg’unlashadi. Bu bizga maktabgacha yoshdagi yoshlarni oliy texnik ta’limgacha kuzatib borish imkonini beradi. Shunday qilib, biz imkon qadar tezroq mamlakatimizda innovatsion jamiyat madaniyatini yaratmoqchimiz. Bizning o’rta maktab o’quvchilari va universitet talabalari ekotizimimizga yangi g’oyalar va yechimlarni olib keladigan innovatsiyalarning driverlari bo’lishlari va shu tariqa bilimga asoslangan jamiyatning muhim qurilish blokiga va mamlakatimizda innovatsiyalarga sarmoya kiritish uchun qulay muhitga aylanishga hizmat qilishlari mumkin.
Yuqorida aytilganlarga qo’shimcha ravishda, men o’tgan yili muassasamizning yangi ko’chmas mulk bilan kengayganini yana bir yutuq deb bilaman: 19-asrda OUning sobiq institutida texnik ta’lim maqsadlariga xizmat qilgan Jozsef Korutadagi bino rasman Obuda universiteti nazoratiga o’tdi. Universitet, shuningdek, Shalgotarjandagi mahalliy o’quv va tadqiqot markazining mulkini ham sotib oldi.
Hurmatli universitet rezidentlari!
Men Genri Fordning fikriga ham qo’shilaman, u shunday yozgan: «Muvaffaqiyatli odam boshqalar behuda sarflagan vaqt ichida oldinga chiqadi». Obuda universiteti rivojiga so‘nggi besh yil davomida har bir daqiqani bag‘ishlaganimni, bunda hamkasblarimning mashaqqatli mehnati va ko‘magi katta rol o‘ynaganini shaxsan taniganlar biladi.
Bizning alohida e’tiborimizni talab qiladigan masalalar mavjud. Muassasamiz tadqiqot va ishlanmalarni qo‘llab-quvvatlash bilan birga, bitiruvchilarni tez o‘zgaruvchan muammolarga moslashuvchan tarzda ko’nika oladigan bilim va ko‘nikmalar bilan boyitilishilari muhim. Obuda universitetining Rudolf Kalman jamg’armasi bizning innovatsion ekotizimimizni mustahkamlashdagi eng muhim yordamchilarimizdan biridir. Vasiylik kengashi raisi Andras Cher-Palkovich va Vasiylik kengashi a’zolari 2023 yilda institutimiz rivojiga ilhomlantiruvchi hissa qo‘shishda davom etishmoqda.
O‘tgan davrdagi eng yorqin yutuqlardan biri shuki, biz investitsiyani universitetimiz yondashuvining noyob namunasiga aylantirishni boshladik: biz innovatsion menejmentni rivojlantirish uchun o‘z kapital kompaniyamizni yaratdik. Obuda Uni Venture Capital korxonasi yaratildi, u ham venchur kapital kompaniyasi, ham venchur studiyasi, mentorlik tarmog’i hisoblanadi. Maqsad, birinchi navbatda, universitetimizda dunyoga kelgan innovatsiyalarni moliyalashtirishdir, ammo eshiklar butun Vengriya va xalqaro oliy ta’lim sektori uchun ham ochiqdir. Bu bir necha yil oldin ishga tushirilgan universitetimizga milliy innovatsion ekotizimlar zanjirini xaritalashni yakunlaydi va xalqaro ma’noda bilimlar jamiyati metrikasining to’liq ishtirokchisi bo’lish imkonini beradi.
Biz hammamiz qattiq mehnat qilamiz, shuning uchun xodimlarimiz ishda o’zlarini uydagidek his qilishlari biz uchun muhim. Ijtimoiy mas’uliyat – ta’lim va tadqiqot bilan bir qatorda muassasa rahbariyatining uchinchi missiyasi, uni e’lon qilingan maqsadlaridan biridir. Mas’uliyatli ish beruvchi, oila uchun qulay ish joyi va oilaviy brend sifatida biz talabalarimizga keng ko’lamli xizmatlarni taklif etamiz. Bu yil universitetimiz “Oilalarga do‘stona”,Vengriya markazining “Oila uchun joy” sertifikatiga ega bo‘ldi va nafaqat bolalar bog‘chasi, balki bir yil avval ochilgan bolalar bog‘chasi ham universitetimizning to‘liq hayotiga integratsiyalashgan.
Obuda universitetida ham sport sohasida keyingi yillarda ko‘plab ijobiy o‘zgarishlar ro‘y bermoqda. Kuzgi oʻquv yilidan boshlab biz bakalavriat kurslarida jismoniy tarbiyani majburiy qilib qoʻydik va Shekesfehervarda sport iqtisodiyoti boʻyicha magistraturani ochishga muvaffaq bo’ldik. Biz Óbuda shahrida yangilangan ko’p maqsadli sport maydonchasini ochdik va eng faol sport oliy ta’lim muassasasi sifatida mukofotni olgan yagona universitetga aylandik. “Kandó SC” sport klubimiz qayta tashkil etildi va endilikda nafaqat o‘quvchilarimiz, balki xodimlarimiz uchun ham yettita bo‘limdan iborat imkoniyatlardan foydalanishlari mumkin. Biz eng yaxshi sportchilarimizni faol karyeralarida qo’llab-quvvatlab, MOB Qoshma ta’lim dasturlariga qo’shildik.
Hurmatli universitet rezidentlari!
«Kelajakni bashorat qilib bo’lmaydi, ammo kelajagimizni o’ylab yaratishimiz mumkin», deydi Gabor Denes. Men uning fikrlariga qo’shilaman, menimcha, ko’proq va yaxshiroq innovatsiyalar bilan bilimga asoslangan jamiyatni yaratishga hissa qo’shish uchun kelajakni rejalashtirishimiz kerak.
Ko’pchiligingizga ma’lumki, Obuda universiteti bir vaqtning o’zida Zsambek, Szekesfehervar va Kaposvarda uchta fan va innovatsiya parkini qurmoqda, bu Vengriya uchun juda muximdir, ammo hozir biz xalqaro maydonda ham muvaffaqiyatga erishdik: biz to’rtinchisini qurmoqdamiz. Oʻzbekistonda Markaziy Osiyo mamlakatlaridagi birinchi innovatsion va texnopark sifatida Oʻzbekistondagi hamkor institutimiz Toshkent Kimyo fanlari instituti bilan birgalikda mahalliy SIP markazlarimizni “raqamli egizakka” aylantirmoqda. Yaqinda Alba Regia texnika fakulteti, Jon von Neyman kompyuter fanlari fakulteti va Banci Donat mexanika va xavfsizlik muhandisligi fakultetida birinchi ÓU SIP park laboratoriyalarining ochilishini oldinga tashlangan muhim qadam deb bilaman. Óbuda universiteti SIP parklari «raqamli egizak» deb ataladigan kontseptsiya doirasida amalga oshiradi. Bu shuni anglatadiki, loyiha maydonchasida quriladigan zallar ijodiy ustaxonalarga, sanoat innovatsion tadqiqotlari uchun ishlab chiqarish binolariga aylanadi va universitetimizdan keladigan iqtidorli muhandislar ular oladigan bilim, intellektual kapital va fakultetlarda universitetimizning ilmiy markazlarining prototipini beradi. Shunday qilib, tizimimiz barqaror bo‘ladi, chunki muvaffaqiyat kelajagi aynan yoshlarning bilim va ijodkorligidadir.
Yil yakunlari bo’yicha hisobotlarim to’liq emas, chunki biz ko’plab boshqa sohalarda katta yutuqlarga erishdik. Bir narsa aniq: bizning harakatlarimiz taraqqiyotga cheksiz ishonch, mamlakatimiz, uning xalqi va kelajagiga chuqur sadoqatdan iborat.
Muassasamiz faoliyati mutanosib, universitetning imiji va obro‘si ijobiy tomonga o‘zgardi, hamkasblarimiz tez-tez o‘zgarib turadigan sharoitlarga bardosh bera oldi, ularning motivatsiyasi oshdi, o‘ziga ishongan va muvozanatli ruxda bo‘ldi. Bizning universitetimiz ilmiy izlanishlarimiz va yutuqlarimiz orqali ijtimoiy taraqqiyotning dvigateliga aylandi va bu dvigatelning samarali ishlashi, saqlanishi va har tomonlama rivojlanishini ta’minlash bizning mas’uliyatimizdir. Bizning homiyimiz, Obuda universitetining Rudolf Kalman jamg’armasi va universitet rahbariyati hamjamiyatimiz uchun rag’batlantiruvchi va qo’llab-quvvatlovchi muhitni ta’minlash uchun barcha imkoniyatlarni barpo qilishda davom etadi. Yutuqlarimiz bilan faxrlanamiz va universitetimiz va jamiyatimiz rivojlanishiga hissa qo’shadigan qadriyatlarni yanada qadrlaymiz.
Hurmatli universitet talabalari, hurmatli hamkasblar, aziz talabalar!
Men jamiyatning kuchiga ishonaman, chunki bunday yaxshi natijalarga erishishda universitetimiz fidoiylari va xodimlarining hissasi bor. Ishonamanki, biz birga ishongan kuch bizni oldinga siljitadi. Men universitetimizning barcha xodimlariga, hozirgi va nafaqadagi professor-o‘qituvchilariga, faxriy va hurmatli professor-o‘qituvchilariga, dotsentlarga, ma’muriy va jismoniy xodimlarga va, albatta, hozirgi tadqiqotchilarimizga ishonaman. Biz bu natijalarga har biri o’z sohasi bo’yicha o’z ishini bajargan haqiqiy va fidoiy jamoa sifatida erisha oldik. O’tgan yil mobaynida amalga oshirgan mehnatingiz va meni qo’llab-quvvatlaganingiz uchun barchangizga tashakkur!
Yangi 2024 yil kelishi bilan Viktor Gyugoning so’zlaridan iqtibos keltirmoqchiman: «Kelajakning nomlari ko’p: zaiflar erishib bo’lmaydigan, qo’rqoqlar uni noma’lum, jasurlar esa imkoniyat deb ataydilar». O’ylaymanki, biz haqli ravishda yangi yilni yanada ko’proq yutuqlarga erishish uchun yangi imkoniyat deb atashimiz mumkin. Buning uchun biz nafaqat erishgan yutuqlarimizni mustahkamlashimiz, balki jamiyatimiz oldida turgan muammolarni kuzatib, ularga javoban universitetimiz tuzilmasi va tizimini faol ravishda mustahkamlashimiz kerak bo’ladi. Mening maqsadim rektorlik dasturida belgilangan vazifalarni amalga oshirish va Obuda universitetini dunyodagi eng nufuzli oliy ta’lim muassasalari qatoriga kiritishdir.
Barchangizga Yangi yilda yangi muvaffaqiyatlar va mustahkam sog’lik tilab qolaman!
2024 yil 1 yanvar
Prof.Dr.Levente Kovacs Rektor
