Interreg CENTRAL EUROPE dasturi tomonidan moliyalashtirilgan CoFarm4Cities loyihasining (Interreg CE0100253) birinchi bosqichi muvaffaqiyatli yakunlandi, hamkorlar Yevropa va undan tashqarida mavjud fermer xo’jaliklarining barqarorligini baholashdi. Ushbu ma’lumotlarga asoslanib, Atrof-muhit muhandisligi va tabiiy fanlar instituti, yengil sanoat va atrof-muhit muhandisligi fakulteti Reito Sandor professor-o’qituvchilari va tashqi ekspertlaridan iborat loyiha guruhi 21 fermer xo’jaligining qiyosiy tadqiqotini va 5 ta fermer xo’jaligining chuqur tahlilini tayyorlagan bo’lib, fermer xo’jaliklari eng yaxshi amaliyot namunalari sifatida tanlab olingan. Seminarda taqdim etilgan natijalar loyihaning keyingi bosqichida uzoq muddatli istiqbolda barqaror shahar qishloq xo‘jaligi stsenariylarini tayyorlashda qo‘llaniladi.
Turindagi seminar
Obuda universiteti Budapesht metropolitan okrugining Óbuda-Bekásmeyer III munitsipaliteti konsorsiumining hamkori sifatida yerdan barqaror foydalanish va shahar atroflarida yerni boshqarish uchun shahar boshqaruvi zonalarini tashkil etishda ishtirok etmoqda. Shahar fermasi – bu shaharlar kengayishining oldini olish, barqaror shahar hayotini yaratish, sog’lom oziq-ovqatdan mahalliy foydalanish zanjiri, jamoat qurilishi, dam olish va albatta, atrof-muhitni muhofaza qilishga qaratilgan yangi tashabbuslari kiradi.
Loyihaning birinchi bosqichida 8 ta loyiha hamkori ishtirokida Yevropa va undan tashqarida mavjud fermer xo‘jaliklari tahlili va fermer xo‘jaliklari faoliyatini iqtisodiy, ijtimoiy va ekologik nuqtai nazardan baholash uchun olingan ma’lumotlar asosida so‘rovnoma ishlab chiqildi. Hammasi bo’lib, hamkorlar 21 ta shahar fermer xo’jaligidan ma’lumotlarni to’plashdi.
Loyihaning birinchi bosqichiga mas’ul bo’lgan Atrof-muhit muhandisligi va tabiiy fanlar instituti o’qituvchisi Sándor Rejto va tashqi ekspertlardan iborat loyiha guruhi ushbu ma’lumotlar asosida 21 fermer xo’jaligini taqqoslagan xolda tadqiqot tayyorlashdi. Ushbu tadqiqot natijalariga ko’ra, loyihada ishtirok etuvchi shaharlarda (Budapesht, Krakov, Lyublyana, Turin, Zagreb) tajriba loyihalari uchun namuna sifatida xizmat qilish uchun hamkorlar bilan birgalikda barqaror faoliyatni eng yaxshi ko’rsatadigan beshta fermer xo’jaligi tanlab olindi. Tanlangan fermer xoʻjaliklari: 1. Duck Akker (Niderlandiya), 2. Park Ort9 (Italiya), 3. Quinta do Pisan tabiiy bogʻi (Portugaliya), 4. Maribor munitsipalitetining shahar fermasi (Sloveniya)
Turindagi Cascina Falchera fermasida 2023yilning 9-12-oktabr kunlari bo‘lib o‘tgan seminar loyihaning birinchi bosqichidagi yakuniy tadbir xisoblanib, birinchi yuzma-yuz uchrashuv xisoblandi. Dasturda tanlangan beshta shahar fermer xo‘jaligi chuqur tahlil qilindi. Shuningdek, tadqiqot natijasida aniqlangan muvaffaqiyat omillari va operatsion muammolar muhokama qilindi va yechimlarni ishlab chiqildi. Seminarlar, taqdimotlar va interaktiv mashqlardan tashqari, uchrashuv Turin va uning atrofidagi bir nechta yaxshi tashkil etilgan shahar fermalariga (Cascina Falchera, Agrobarriera, Orti Generali) tashrif buyurish imkonini berdi. Uchrashuv shuningdek, muloqot qilish va tajriba almashish uchun ajoyib imkoniyat yaratdi.
Loyiha 2026-yilda yakunlanadi va ungacha hali bir qator ishlar bajarilishi kerak bo’ladi; Keyingi qadam institut xodimlari faol ishtirok etishda davom etadigan shahar fermer xo’jaliklarini sinovdan o’tkazish bo’yicha operativ strategiyani ishlab chiqishga qaratiladi.
